Ciemne mocne (tmavý speciál)
UWAGA! Wiele opisów stylów jest obecnie w fazie redakcji. W przypadku znalezienia jakichkolwiek błędów prosimy o komentarz lub @ do autora:
Przemysław Szczepańczyk
Parametry:
Ekstrakt początkowy: 13-14°Blg
Ekstrakt końcowy: 3-4°Blg
Zawartość alkoholu: 5-6% obj.
Goryczka: 22-35 IBU
Barwa: 50-70°EBC
Ekstrakt początkowy: 13-14°Blg
Ekstrakt końcowy: 3-4°Blg
Zawartość alkoholu: 5-6% obj.
Goryczka: 22-35 IBU
Barwa: 50-70°EBC
Najmocniejszy z tradycyjnych ciemnych czeskich stylów. Złożona słodowość z czekoladowymi, karmelowymi i rodzynkowymi nutami dominuje profil.
Wyróżniki stylu:
Ciemne, mocne, słodowe, złożone, czeskie piwo dolnej fermentacji. W charakterze może być bliższe schwarzbiera lub dunklesa, ale zawsze będzie od nich słodsze oraz bardziej intensywne i bardziej złożone w smaku.
Historia:
Popularny styl w Czechach, który warzy tam więcej browarów niż lżejsze ciemne style, jednakowoż w mniejszych ilościach. Podobnie jak jaśniejsze czeskie piwa z kategorii speciál, w wielu browarach jest to piwo sezonowe lub świąteczne. Zdarza się, że ekstrakt przekracza 14°Blg, a piwowarzy stosują niekiedy do swoich speciálów dodatki w postaci np. kawy lub słodów palonych. Gros piw w tym stylu znajduje się jednak w przedziale 13-14°Blg i pozbawiony jest dodatków. Takiego właśnie piwa dotyczy niniejszy opis.
Popularny styl w Czechach, który warzy tam więcej browarów niż lżejsze ciemne style, jednakowoż w mniejszych ilościach. Podobnie jak jaśniejsze czeskie piwa z kategorii speciál, w wielu browarach jest to piwo sezonowe lub świąteczne. Zdarza się, że ekstrakt przekracza 14°Blg, a piwowarzy stosują niekiedy do swoich speciálów dodatki w postaci np. kawy lub słodów palonych. Gros piw w tym stylu znajduje się jednak w przedziale 13-14°Blg i pozbawiony jest dodatków. Takiego właśnie piwa dotyczy niniejszy opis.
Aromat:
Średniowysoki, złożony aromat słodowy, z nutami ciemnego chleba, pumpernikla, czekolady, kawy. Aromaty lukrecji, anyżu, rodzynek, winogron, śliwek na poziomie do średnioniskiego, pochodzące zarówno ze słodu, jak i z fermentacji. Aromat czeskiego chmielu niski do średnioniskiego. Dopuszczalny niski diacetyl oraz niski poziom alkoholu, który w połączeniu z innymi aromatami może kojarzyć się z winem, likierem lub słodką owocową nalewką. Poza tym profil czysty, bez nut siarkowych ani śladów utlenienia.
Średniowysoki, złożony aromat słodowy, z nutami ciemnego chleba, pumpernikla, czekolady, kawy. Aromaty lukrecji, anyżu, rodzynek, winogron, śliwek na poziomie do średnioniskiego, pochodzące zarówno ze słodu, jak i z fermentacji. Aromat czeskiego chmielu niski do średnioniskiego. Dopuszczalny niski diacetyl oraz niski poziom alkoholu, który w połączeniu z innymi aromatami może kojarzyć się z winem, likierem lub słodką owocową nalewką. Poza tym profil czysty, bez nut siarkowych ani śladów utlenienia.
Smak:
Dominuje złożona słodowość na średniowysokim poziomie. Charakter słodowy składa się z mieszanki smaków czekolady, orzechów, kawy, ciemnego chleba, pumpernikla, karmelu, rodzynek, winogron. Najczęściej 2 lub 3 z tych nut dominują, a reszta pozostaje w tle. Charakteru dopełniają alkohol i owocowe estry z fermentacji na poziomie niskim, nadające piwu nieco winny charakter. Czeski chmiel jest wyczuwalny w tle, na poziomie do średnioniskiego, o kwiatowym, ziołowym lub korzennym charakterze. Finisz półwytrawny do półsłodkiego, średnio długi, czekoladowy, chlebowy, winny i lekko chmielowy.
Dominuje złożona słodowość na średniowysokim poziomie. Charakter słodowy składa się z mieszanki smaków czekolady, orzechów, kawy, ciemnego chleba, pumpernikla, karmelu, rodzynek, winogron. Najczęściej 2 lub 3 z tych nut dominują, a reszta pozostaje w tle. Charakteru dopełniają alkohol i owocowe estry z fermentacji na poziomie niskim, nadające piwu nieco winny charakter. Czeski chmiel jest wyczuwalny w tle, na poziomie do średnioniskiego, o kwiatowym, ziołowym lub korzennym charakterze. Finisz półwytrawny do półsłodkiego, średnio długi, czekoladowy, chlebowy, winny i lekko chmielowy.
Goryczka:
Średnioniska do średniej, łagodna. Chmielowa, trochę palona z lekkim udziałem alkoholu. Krótka do średniodługiej, kontrastująca ze słodyczą, ale jej nie przesłaniająca.
Średnioniska do średniej, łagodna. Chmielowa, trochę palona z lekkim udziałem alkoholu. Krótka do średniodługiej, kontrastująca ze słodyczą, ale jej nie przesłaniająca.
Wygląd:
Ciemnobrązowe do niemal czarnego. Klarowne. Piana beżowa do jasnobrązowej, zwarta, obfita, trwała.
Ciemnobrązowe do niemal czarnego. Klarowne. Piana beżowa do jasnobrązowej, zwarta, obfita, trwała.
Odczucie w ustach:
Pełnia średnia do średniowysokiej. Tekstura może być trochę lepka. Wysycenie średnie do średniowysokiego. Możliwe niskie rozgrzewanie alkoholowe.
Pełnia średnia do średniowysokiej. Tekstura może być trochę lepka. Wysycenie średnie do średniowysokiego. Możliwe niskie rozgrzewanie alkoholowe.
Surowce i technologia:
Słód pilzneński z dodatkiem słodów aromatycznych, jasnych i ciemnych słodów karmelowych, słodów czekoladowych, palone ziarna zbóż mogą być używane w niewielkich ilościach, ale ostra paloność jest niepożądana. Czeski chmiel. Drożdże dolnej fermentacji. Tradycyjnie warzone dekokcyjnie i długo leżakowane.
Słód pilzneński z dodatkiem słodów aromatycznych, jasnych i ciemnych słodów karmelowych, słodów czekoladowych, palone ziarna zbóż mogą być używane w niewielkich ilościach, ale ostra paloność jest niepożądana. Czeski chmiel. Drożdże dolnej fermentacji. Tradycyjnie warzone dekokcyjnie i długo leżakowane.
Przykłady komercyjne:
Maxmilian "Tmavý speciál 14°", Lod' "Monarchie 13°", Mamut "13° tmavý speciál", Podklášterní pivovar Třebíč "Urban tmavý speciál", Opat "Tmavý Speciál", Rohozec "Skalák tmavý speciál", Rambousek "Tmavý speciál", Permon "Tmavý speciál 14°", Kout na Šumavě "Koutský tmavý speciál 14°"
Maxmilian "Tmavý speciál 14°", Lod' "Monarchie 13°", Mamut "13° tmavý speciál", Podklášterní pivovar Třebíč "Urban tmavý speciál", Opat "Tmavý Speciál", Rohozec "Skalák tmavý speciál", Rambousek "Tmavý speciál", Permon "Tmavý speciál 14°", Kout na Šumavě "Koutský tmavý speciál 14°"
8°C Kufel
Tabela natężeń:
(0 - brak, 1 - niski, 2 - średnioniski, 3 - średni, 4 - średniowysoki, 5 - wysoki)
(0 - brak, 1 - niski, 2 - średnioniski, 3 - średni, 4 - średniowysoki, 5 - wysoki)
| AROMAT | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| Chmielowość | ⚪ | ⚫ | ⚫ | ⚪ | ⚪ | ⚪ |
| Słodowość | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚫ | ⚪ |
| Estry owocowe | ⚫ | ⚫ | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚪ |
| Alkoholowość | ⚫ | ⚫ | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚪ |
| Diacetyl | ⚫ | ⚫ | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚪ |
| SMAK | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| Chmielowość | ⚪ | ⚫ | ⚫ | ⚪ | ⚪ | ⚪ |
| Słodowość | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚫ | ⚪ |
| Owocowe estry | ⚫ | ⚫ | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚪ |
| Kwaśność | ⚫ | ⚫ | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚪ |
| Diacetyl | ⚫ | ⚫ | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚪ |
| WYGLĄD | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| Obfitość piany | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚫ | ⚫ |
| Trwałość piany | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚫ | ⚫ |
| Poziom zmętnienia | ⚫ | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚪ |
| GORYCZKA | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| Natężenie | ⚪ | ⚪ | ⚫ | ⚫ | ⚪ | ⚪ |
| ODCZUCIE W USTACH | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| Pełnia | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚫ | ⚫ | ⚪ |
| Nasycenie | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚫ | ⚫ | ⚪ |
| Rozgrzewanie alkoholowe | ⚫ | ⚫ | ⚪ | ⚪ | ⚪ | ⚪ |
Jestem wieloletnim sędzią piwnym PSPD i BJCP, piwowarem domowym, dyplomowanym piwowarem (UR Kraków) i organizatorem licznych wydarzeń o tematyce piwnej. Interesuję się głównie sensoryką i biochemią piwa.
Latest posts by Przemysław Szczepańczyk (see all)
- Leichtbier - 27 czerwca 2019
- Kolońskie (kölsch) - 4 lutego 2019
- Altbier - 31 stycznia 2019
